Hoezo, 6000 jaar?
Veel Bijbelgetrouwe wetenschappers geloven dat de aarde ongeveer 6000 jaar oud is. Misschien een paar millennia meer, maar zeker geen miljarden jaren. Hoe komen ze bij dat getal? De Bijbel vermeldt toch helemaal nergens hoe oud de aarde exact is?
Er is geen enkel vers in de Bijbel waarin staat: ‘in het zoveelste jaar na de schepping gebeurde zus-en-zo.’ Toch is het mogelijk om de ouderdom van de aarde te bepalen aan de hand van hints in de Bijbelse tekst. Daarvoor moet je weten waar je moet kijken. Onder andere in de ‘saaie’ geslachtsregisters van Genesis 5 en 11.
Van Adam tot Abram
In Genesis 5 staat dat Adam 130 jaar oud was toen Seth werd geboren. Seth, op zijn beurt, was 105 toen diens zoon Enos ter wereld kwam. Als je al die leeftijden bij elkaar optelt, kun je uitrekenen dat Noach werd geboren in het jaar 1056 na de schepping (AM – anno mundi; letterlijk: ‘het jaar van de wereld’). Toen Noach 600 jaar oud was, staat in Genesis 6:11, kwam de zondvloed. Dat is dus het jaar AM 1656. Twee jaar later, zo lees je in Genesis 11:10, werd Noachs kleinzoon Arfachsad geboren, in het 1658e jaar na de schepping. Vervolgens kun je Genesis 11 op dezelfde manier doorrekenen als Genesis 5. Als je dat doet, kun je bepalen dat Terah, de vader van Abram (Abraham), in AM 1878 werd geboren.
Abraham
De geboortedatum van Abraham kun je niet direct uit de tekst berekenen. Er staat wel dat Terah 70 is als hij Abram, Nahor en Haran krijgt (Genesis 11:26), maar de meeste Bijbeluitleggers zijn het erover eens dat dit geen drieling was. Als je aanneemt dat Abram het land Haran verlaat vlak nadat zijn vader Terah overleed op 205-jarige leeftijd, dan kun je wel verder met de berekening. Dat was namelijk toen Abraham 75 jaar was, in AM 2083.
Egypte, tempel, ballingschap
In Exodus 12:40 en Galaten 3:17 staat dat het 430 jaar heeft geduurd vanaf het moment dat Abraham uit Haran vertrok, en dat de nakomelingen van Abraham, de Israëlieten, onder leiding van Mozes wegtrokken uit Egypte. De uittocht was dan in AM 2513.
De volgende sleuteltekst is 1 Koningen 6:1. Daar staat dat koning Salomo begon met de bouw van de tempel in het 480e jaar na de uittocht, en tevens het vierde jaar van zijn regering: AM 2992. Salomo regeerde in totaal 40 jaar over Israël. Na zijn dood, in AM 3029, viel het koninkrijk uiteen. Nu kun je aan de hand van 1 en 2 Koningen uitrekenen hoeveel jaar er zat tussen deze gebeurtenis en de Babylonische ballingschap, maar je kunt ook even doorbladeren naar Ezechiël 4:5. Daar lees je dat de val van Jeruzalem en het begin van de Babylonische ballingschap 390 jaar na de opsplitsing van Israël was: AM 3419.
De ballingschap is een moment dat je ook met behulp van buiten-Bijbelse bronnen kunt dateren. Archeologen plaatsen de wegvoering van de Joden naar Babel rond 586 v.Chr. Als het jaar 3419 na de schepping overeenkomt met 586 v.Chr., dan komt het jaar 0 dus overeen met AM 4005. Anders gezegd: de schepping vond plaats in het jaar 4005 v.Chr.
Kritische kanttekening
Hoewel je op deze manier een exact jaartal van de schepping kunt uitrekenen, zijn er een paar onzekerheden waarmee je rekening moet houden. Zijn alle getallen die je voor deze som gebruikte exact, of zitten er afrondingen bij? Klopt de aanname dat Abraham Haran verliet in het jaar dat Terah stierf? Zijn de getallen die vandaag de dag in de Bijbel staan correct overgeleverd? Op basis van Griekse handschriften van Genesis zouden de schepping en de zondvloed namelijk een aantal eeuwen eerder zijn geweest. Er is nog volop discussie onder theologen of de Griekse of de Hebreeuwse handschriften de correcte getallen bevatten.
Als je, zoals de meeste Bijbelgeleerden, uitgaat van de Hebreeuwse tekst van het Oude Testament, kun je zeggen dat de schepping (afgerond) ongeveer 4000 v.Chr. was, en dat de aarde nu dus ongeveer 6000 jaar oud is.
Schepping en evolutie
De vraag over hoe oud de aarde is, is een hele belangrijke in de discussie of de wereld is ontstaan als gevolg van een evolutieproces, of door het scheppende handelen van God. Als de aarde namelijk ‘jong’ is, in de orde van een paar duizend jaar, is er veel te weinig tijd geweest voor evolutie en móét er dus wel een Schepper bezig zijn geweest. Er zijn genoeg aanwijzingen dat de aarde niet miljoenen jaren oud kan zijn. Daarover kun je meer lezen in mijn blog ‘Gedateerde datering‘.
