Je bekijkt nu Het begin van het heelal ligt wetenschappelijk gezien bij God
  • Berichtcategorie:Studies

Het begin van het heelal ligt wetenschappelijk gezien bij God

Is het universum een betekenisloos ongelukje van de natuur? Dan is het heel waarschijnlijk dat alles in het universum, inclusief de mens, een ‘ongelukje’ is. Maar wat als het universum door God geschapen is, zoals de Bijbel zegt? Dan is het heel waarschijnlijk dat ook de mens uniek is, omdat hij dan geschapen is met een doel. Vandaar de volgende vraag: Hoe ontstond het universum? Wat is het begin van het heelal?

Waarom is er iets, en niet niets? Het is fijn om te weten dat atheïsten zoals de kosmologen Stephen Hawking en Lawrence Krauss (in zijn boek A Universe from Nothing) nu eindelijk ook het idee omarmd hebben dat het universum toch uit niets ontstond. Zij ondersteunen nu dus een visie die al zo’n drieduizend jaar geleden door de Bijbel werd verdedigd. Natuurlijk wel zonder te erkennen dat God er iets mee te maken had. 

De schildpaddentoren

Ik zal uitleggen hoe zij bij deze conclusie uitkomen. Daarvoor moet ik het verhaal van de schildpaddentoren vertellen. Dit gaat over een klein oud vrouwtje. Ze daagde een spreker uit, die net een openbare lezing gegeven had over het zonnestelsel. Ze zei: ‘Wat u ons daar vertelt, is allemaal onzin. De wereld hangt helemaal niet in de ruimte. Het is gewoon een platte schijf die op de rug van een reusachtige schildpad balanceert’. ‘En waar staat die schildpad dan op?’, vroeg de spreker met een triomfantelijke glimlach. Waarop zij zei: ‘Op de rug van een andere schildpad’. Maar de spreker hield vol: ‘En waar staat die schildpad dan weer op?’ Daarop zei het oude vrouwtje honend: ‘Het zijn allemaal schildpadden tot beneden aan toe!’

Of dit verhaal nu waar is of niet, het helpt het ons wel om de bedrieglijkheid van ‘oneindige regressie’ te begrijpen. Een oneindige regressie bestaat uit een oneindige serie verklaringen waarbij elke verklaring zelf ook weer verklaard moet worden. Als atheïsten vragen: “Als God alles gemaakt heeft, wie heeft God dan gemaakt?” redeneren ze vanuit zo’n oneindige regressie. Richard Dawkins lijkt te denken dat het een legitieme vraag is. Hij schrijft:

‘Een God die in staat is de individuele status van elk deeltje in het universum te bewaken en bij te sturen, kán gewoon niet eenvoudig zijn. Het bestaan van zo’n God zelf vereist een gigantische verklaring.’

Hij denkt dus dat als God bestaat Hij zo complex moet zijn dat Hij Zich ontwikkeld heeft uit, of geschapen is door een eenvoudiger, eerder bestaand wezen. Iedereen die dwaas genoeg is om te geloven dat hij hier een punt heeft, moet uitleggen waar dit eerder bestaande wezen vandaan kwam. Daarmee begeeft hij zich op het hellende vlak van de oneindige regressie.

Maar een slimme atheïst weet natuurlijk precies hoe een gelovige die vraag zal beantwoorden. Hij zal zeggen dat niemand God maakte. God is de ongeschapen oorzaak van alles wat bestaat. Dus waarom blijven atheïsten dat argument gebruiken? Zij hebben feitelijk een goede reden om dat te doen. Wat zij eigenlijk willen zeggen, is dat door het ontstaan van de kosmos aan God toe te schrijven, theïsten al geloven in een oneindige regressie, zonder het te beseffen. Dit klopt natuurlijk niet. Laten we maar eens uitleggen waarom niet.

Ligt het begin van het heelal bij God?

We zijn het er allemaal over eens dat het universum bestaat. Maar (zeggen de atheïsten) zij die beweren dat het door God geschapen is, vervangen een echte, zichtbare en tastbare kosmos door een onzichtbare, onstoffelijke en ongeloofwaardige geest als de basis van onze werkelijkheid. En dat, zo beweren zij, is net zo vreemd en ongeloofwaardig als te zeggen dat de aarde niet uit de Melkweg valt omdat zij gedragen wordt door een schildpad. De bal ligt nu toch zeker bij de theïsten? Ja, dat klopt, maar hij kan teruggespeeld worden. Het atheïstische alternatief is namelijk minder logisch dan je zou denken.

Atheïsten worstelen nog steeds met hun eigen dilemma, namelijk een onverklaarbaar universum. De overweldigende consensus onder kosmologen vandaag de dag vereist dat het universum begonnen is. Het begin van het heelal moet een oorzaak gehad hebben! De ontdekking dat het universum uitdijt, bracht de meeste kosmologen ertoe te geloven dat het universum zijn oorsprong had in een ‘hete oerknal’. In het nieuwsbulletin van de Tufts universiteit, TuftsNow, schrijft Jacqueline Mitchell:

Die theorie levert meer vragen op over de oorsprong van het universum dan zij beantwoordt, inclusief de meest fundamentele: wat gebeurde er voor de big bang? Sommige kosmologen betogen dat een universum geen begin gehad kan hebben, maar er gewoon altijd al was. In 2003 bewezen Tufts kosmoloog Alexander Vilenkin en zijn collega’s een wiskundige stelling waarmee zij aantoonden dat het universum – uitgaande van heel algemene vooronderstellingen – een begin moet hebben gehad. 

En wat is nu het resultaat van dit alles? Alles wat begint te bestaan, moet een oorzaak hebben. Het begin van het heelal moet ook een oorzaak hebben gehad. Het is deze wijze van redeneren die atheïsten zoals Stephen Hawking en Lawrence Krauss ertoe bewogen heeft om in hun meest recente boeken te stellen dat het universum zichzelf geschapen heeft, zodat God overbodig is. Kan het universum zichzelf scheppen? In mijn volgende artikel gaan we hun beweringen eens onderzoeken.

Edgar Andrews

Gepensioneerd hoogleraar materialen aan de Universiteit van Londen. Pastor van een Engelse kerk. Leeftijd: 80+, door ons geschat IQ: 180+